“Буряад арадай һүлдэ – гимн һэлгүүлхээр” Һэлгүүлхээршье саг тулажа магадгүй. Арад бүхэндэ гимн үгы юм, бии байгаа гимннууд юрэнхыдөө газар дэлхэй дээрэхи ямар нэгэ нютаг нугада ажаһуудаг арад зоной доторой һанаа бодолые нэгэдүүлхые эрмэлзүүлһэн дуулалга гээшэ ааб даа. Удхань элдэб янзын байдаг: арадайнгаа ёһо заншалые, байгаалиингаа һайханиие, гайхамшаг хэрэгые, жаргал олгуулһан үе сагые гэршэлһэн, һүр һүлдыень һануулһан, эрмэлзэл хүсэлыень харуулһан, эрхэ сүлөөдэ, тэмсэлдэ уряалһан, һүр жабхалантай гэхэ мэтэ байдаг бэзэ. Ехэнхи гимннууд нютаг ороноо магтаһан, элдэб эсын метафорануудые хэрэглэһэн, туг, һүр һүлдэеэ мандуулхые һэдэһэн, нэгэ һаналтай болгохые оролдоһон байдаг. Үгэншье, хүгжэмыньшье соёлойнь хэмжээндэ таарасатай байха ёһотой бэзэ. Эгээн онсо удхатай гимн - япон уласай гэжэ тоологдодог. Юугээрээ? Эртэ урданайхяараа (X-XI зуун жэлдэ үгэнь бэшэгдэһэн), тобшоороо (нэгэл бадагтай), аялга һайханаараа. Минии тухайлхада, Буряад улас түрын һүлдэ өөрын тусгай шэнжые харуулһан байха ёһотой. Бултые һажаажа, энэ тэрээгээрээ һайрхаха хэрэггүй гэжэ һананам. Өөрсэ һайхан байгаали хаанашье бии, түүхэтэ тэмсэл, эрмэлзэл алишье зондо байһан. Эртэ урда сагһаа буряад хүн аба эжыгээ эгээн ехэдэ һанажа, хүндэлжэ ябаһан, тиимэһээ эшэ бүхэтэй, ямаршье сагта һүр һүлдэеэ доройтуулангүй, уг гарбалаа таһалдуулангүй гаража шадаһан гээшэ бэзэ. Юун тухай хэлэһыем ойлгонот. Манай гимн нэгэл хүнөөр, мүнөө сагта буряад арадаймнай оморхол, бүхы дэлхэйдэ мэдээжэ болоһон дуушанаар дуулагдажа, бэшэгдэжэ абтаха ёһотой. Сагай гүйсэ түргэн, унжагайржа, хожомдожо болохогүй. Түүхэ хүлисэхэгүй, бусаахагүй. Гушан, жаран, ерэн жэлнүүд үнгэрхэ, Гурбан үеын үри саданар һэлгэгдэхэ, Гансал арадайм дуунууд хэтэ мүнхэдөө үлэхэ.